Hoe geef je burgers invloed op de inhoud van de basisverzekering?

Het NIVEL, VUmc en LUMC hebben drie methodes getest om de voorkeuren van burgers te peilen voor vergoeding van behandelingen via het basispakket. De methodes blijken alle drie geschikt.

De vergoeding van zorg via de basisverzekering wordt steeds opnieuw tegen het licht gehouden. Het College voor Zorgverzekeringen (CVZ) brengt jaarlijks een ‘pakketadvies’ uit aan de minister van VWS. Dit bevat onder meer adviezen om behandelingen wel of niet in de basisverzekering op te nemen, bijvoorbeeld het plaatsen van buisjes in het trommelvlies of bepaalde geneesmiddelen. Tot dusver worden deze adviezen opgesteld door een gespecialiseerde commissie en daarna voorgelegd aan een aantal ‘veldpartijen’, zoals artsen- en patiëntenorganisaties. Het college wilde weten of het mogelijk is de voorkeuren van de bevolking mee te nemen in de adviezen.

Ordenen en waarderen, betalingsbereidheid of een totaalpremie
Het CVZ vroeg het NIVEL, LUMC en de VU methodes te ontwikkelen om de voorkeuren van burgers te meten en betrouwbaarheid, validiteit en effectiviteit van deze methodes te onderzoeken. Er zijn drie methoden getest. Bij de eerste methode kunnen burgers behandelingen ordenen in volgorde van belangrijkheid en waarderen. Bij ordenen staat de belangrijkste bovenaan. Bij de tweede methode geven burgers aan wat ze zelf maximaal bereid zijn te betalen om een behandeling op te nemen in de basisverzekering. Bij de derde methode stijgt en daalt de hoogte van de totale premie voor het basispakket afhankelijk van wat iemand in de basisverzekering wil hebben. Bijvoorbeeld een stijging met 2,04 euro per jaar voor stamceltherapie. De drie methoden geven een vergelijkbaar beeld van de voorkeuren van verzekerden.

Prostaatkanker of huismijt
Een grote meerderheid van de burgers wil behandelingen als een steunhart, lasertherapie bij prostaatkanker, thuisdialyse en stamceltherapie in de basisverzekering opnemen (rond de 90%). Bedhoezen tegen huismijtallergie, anti-snurkbeugels of de behandeling van een erectiestoornis kunnen met nog geen 50% op minder clementie rekenen, en slechts 20% vindt dat de verwijdering van lichaamshaar na een geslachtsveranderende operatie moet worden vergoed.

Draagvlak en effect
NIVEL-programmaleider Judith de Jong: “Door de oordelen van burgers mee te wegen in de besluitvorming zijn al in een vroeg stadium draagvlak en effect van een maatregel te bepalen. Toch betekent het niet per se dat maatregelen waar maar weinig burgers vóór zijn, automatisch uit het basispakket kunnen worden geschrapt. Er spelen immers ook andere overwegingen mee dan wat de burger ervan vindt. Ook is het lastig aan te geven waarom burgers de ene behandeling wel en de andere niet in het basispakket willen. Dat is iets wat we in vervolgstudies willen uitzoeken. Het huidige onderzoek was er vooral op gericht de methodes te testen.”

Onderzoek
Voor het onderzoek is aan bijna 4500 leden van het Consumentenpanel Gezondheidszorg van het NIVEL en het Verzekerdenpanel een vragenlijst toegestuurd. Bijna 2500 van hen stuurden de vragenlijst ingevuld terug.

Download het rapport in PDF
Bron: Nivel